آیا کشته شدن ابوشباب به معنای شکست نقشه‌های اسرائیل برای غزه است؟

کشته شدن یاسر ابوشباب، فرمانده شبه‌نظامیان غزه، بحث‌هایی را درباره آینده طرح‌های اسرائیل برای غزه پس از جنگ به راه انداخته است؛ طرح‌هایی که بخشی از آن بر پایه فعالیت شبه‌نظامیان ضد حماس در داخل نوار غزه بنا شده بود.

ابوشباب رهبری یک گروه شبه‌نظامی ضد حماس را بر عهده داشت که گفته می‌شود اسرائیل آن را مسلح کرده بود و با نام «نیروهای مردمی» شناخته می‌شد. این گروه در مناطق تحت کنترل اسرائیل در نزدیکی شهر رفح در جنوب غزه فعالیت می‌کرد.

فلسطینی‌ها این شبه‌نظامیان را به همکاری با اسرائیل و غارت کمک‌های بشردوستانه‌ای که به جنوب غزه می‌رسید، متهم کرده بودند.

از مرگ ابوشباب به عنوان «ضربه‌ای دردناک» و «شکستی» برای اسرائیل یاد می‌شود، چرا که بر طرح‌های آینده این کشور برای غزه تاثیر خواهد گذاشت.

رسانه‌های اسرائیلی درباره درس‌هایی که اسرائیل باید از این حادثه بگیرد، به ویژه در مورد میزان تسلط حماس بر نوار غزه و تلاش‌های اسرائیل برای حمایت از گروه‌های نیابتی فلسطینی، بحث و گفت‌وگو کرده‌اند.

واکنش فلسطینی‌ها و عرب‌ها به مرگ او چه بود؟

رسانه‌های نزدیک به حماس و همچنین کاربران عرب و فلسطینی در فضای آنلاین، از کشته شدن این فرمانده شبه‌نظامی در غزه استقبال کرده‌اند.

بسیاری از کاربران اینترنتی از مرگ ابوشباب ابراز شادمانی کردند و نوشتند این «سرنوشت همه خائنان و هم‌دستان با دشمن» خواهد بود.

اما مهم‌ترین واکنش مربوط به قبیله او، ترابین، بود که در رفح مستقر است.

این قبیله در بیانیه‌ای در ۴ دسامبر اعلام کرد که کشته شدن ابوشباب «به معنای پایان یافتن صفحه‌ای سیاه است که نماینده تاریخ و مواضع ریشه‌دار قبیله نیست… و خون این فرد نقطه پایانی بر صفحه‌ای ننگین گذاشت که قبیله سال‌ها کوشیده بود با مواضع استوار و تلاش‌های خود آن را از کارنامه‌اش پاک کند».

آن‌ها همچنین اعلام کردند که «هرگونه تلاش برای استفاده از نام قبیله یا اعضای آن در تشکیل شبه‌نظامیان یا گروه‌هایی که به سود اشغال عمل می‌کنند یا در خدمت طرح‌های آن هستند، رد می‌شود».

ترابین افزود که «در غزه جایی برای خیانت یا همکاری با اشغالگران وجود ندارد و مردم ما در پشت مقاومت خود متحد هستند تا تمام حقوقشان را به دست آورند».

مرگ ابوشباب چه معنایی برای اسرائیل دارد؟

چندین رسانه عربی کشته شدن ابوشباب را رویدادی با تاثیری منفی بر اسرائیل ارزیابی کرده‌اند.

شبکه العربیه و کانال خواهر آن الحدث،‌ که از سوی عربستان تامین مالی می‌شوند، گزارش دادند که منابع نظامی اسرائیل مرگ او را «ضربه‌ای دردناک»‌ توصیف کرده‌اند «که محاسبات اسرائیل را بر هم می‌زند».

شبکه الغد مستقر در قاهره نیز گفت که «اشغالگران مهم‌ترین عامل خود را از دست دادند».

مهند مصطفی، کارشناس امور اسرائیل، به شبکه قطری الجزیره گفت که مرگ ابوشباب «ضربه‌ای به اسرائیل» وارد کرد.

شبکه العربی، مستقر در قطر، نیز گفت که مرگ او «پایان بازوی اجرایی اسرائیل در غزه» را رقم زده است.

اکرم عطاالله، تحلیلگر سیاسی، به تلویزیون الغد گفت که گروه‌های مورد حمایت اسرائیل در غزه، لبنان و کرانه باختری اشغالی شکست خورده‌اند. با این حال، او معتقد است که «اسرائیل در نتیجه مرگ ابوشباب چیز زیادی از دست نخواهد داد».

عطاالله بر این باور است که اسرائیل از همکاری با عوامل محلی عقب‌نشینی نخواهد کرد و ممکن است به دنبال یافتن افرادی دیگر برای جایگزینی ابوشباب باشد.

رسانه‌های عربی تاثیر مرگ او بر طرح‌های اسرائیل برای غزه را چگونه ارزیابی می‌کنند؟

مرگ این فرمانده شبه‌نظامی به عنوان «شکستی» برای طرح‌های اسرائیل درباره غزه پس از جنگ دیده می‌شود.

احمد طنانی، تحلیلگر سیاسی فلسطینی، به الجزیره گفت که مرگ ابوشباب «ناکامی طرح‌های اشغال» را آشکار می‌کند.

سلیمان بشارات، تحلیلگر سیاسی، در گفت‌وگو با خبرگزاری صفا، وابسته به حماس و مستقر در غزه، گفت: «مرگ ابوشباب نقطه عطفی برای سازوکارهایی است که اشغالگران کوشیده بودند در میدان ایجاد کنند، یعنی همین گروه‌های مسلح».

مرگ او همچنین «به مدلی که اسرائیل برای مرحله آینده طراحی کرده و بر آن تکیه کرده بود، پایان می‌دهد… مدلی که در آن تلاش داشت فلسطین جدیدی را خلق کند که با اشغال پیوند خورده است».

بشارات افزود که «این رویداد برای پروژه موسوم به غزه سبز در شرق رفح،‌ یک عقب‌گرد به شمار می‌رود… در مقابلِ غزه سرخ که قرار است به بهانه حضور مقاومت، از همه چیز محروم شود».

به گفته بشارات، مهم‌ترین نکته در مورد مرگ ابوشباب به زمان‌بندی آن مربوط می‌شود، چرا که این مرگ «به نوعی تضعیف اسرائیل را رقم خواهد زد».

شبکه الغد نیز بر این باور است که «کشته شدن ابوشباب، پروژه شبه‌نظامیان جایگزین را ناکام می‌گذارد».

امیر مخول، کارشناس امور اسرائیل، در گفت‌وگو با شبکه الغد گفت جایگزینی که اسرائیل پیشنهاد کرده، یک طرح سیاسی خواهد بود که شامل خلع سلاح حماس و تشکیل یک نیروی فلسطینی آموزش‌دیده در مصر و اردن، طبق توافق شرم‌الشیخ و طرح دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، است.

وب‌سایت اردنی «سوالیف» که یک رسانه خصوصی است، نوشت مرگ ابوشباب «حجم سردرگمی اسرائیل در برخورد با گروه‌های مسلح مرتبط با آن در غزه را آشکار کرده و شکنندگی پروژه اشغال برای ایجاد نیروی جایگزین برای حکومت بر نوار غزه را برملا می‌کند».

پس از مرگ ابوشباب وضعیت میدانی چگونه تغییر خواهد کرد؟

مهلت ده‌روزه‌ای که حماس به «همکاران» شبه‌نظامیان غزه برای تسلیم شدن داده، نشان می‌دهد که تا چه حد مرگ ابوشباب ممکن است بر افراد مسلح مورد حمایت اسرائیل در غزه تاثیر بگذارد.

نعمان عابد، تحلیلگر سیاسی، به روزنامه خصوصی مصری الوطن گفت که «غیبت ابوشباب شکافی در رهبری ایجاد خواهد کرد که ممکن است رقابت و درگیری در درون گروه‌های مسلح مورد حمایت اسرائیل را تشدید کند».

بشارات، تحلیلگر سیاسی، به خبرگزاری صفا گفت که «مرگ ابوشباب ممکن است اشغال را به آزمودن مسیرهای دیگر یا نزدیک‌تر شدن به واقعیت سوق دهد».

او خاطرنشان کرد که «مرگ ابوشباب چالشی بزرگ برای گروه‌های مسلح در غزه به وجود می‌آورد… زیرا کشته شدن او زمینه را برای تعقیب عوامل [همکار] فراهم می‌کند و باعث می‌شود شبه‌نظامیان باقی‌مانده بیش از پیش برای جان خود در هراس باشند».

ابراهیم فریحات، استاد متخصص در منازعات بین‌المللی، به الجزیره گفت: «این ترور همچنین حامل این پیام قوی است که مقاومت همچنان وجود دارد».

او این حادثه را به «تاریخ طولانی شکست الگوهایی»‌ پیوند داد که «اسرائیل در آن بر شبه‌نظامیان و عوامل محلی تکیه کرده است، چه در لبنان و چه در کرانه غربی».